Geçmişten Bugüne Bir Tarihçiden Selam
İç Anadolu’nun sessiz sayfalarında gezinirken, ben bir tarihçi olarak bir köşeye oturdum; gözümde Kadışehri’nin tozlu arşivleri, kulaklarımda ise köy kahvesinden yükselen sohbetler yankılanıyor. Bu küçük ilçenin nüfus serüvenine bakarken, yalnızca sayılar değil; insanların göçleri, umutları, kuraklıkla mücadeleleri ve köyden şehre uzanan hayalleri de gözümün önüne geliyor. İşte bu yazıda, Kadışehri’nin nüfusunun “ne kadar olduğuna” dair cevabı verirken aynı zamanda bu sayının nasıl oluştuğunu; tarihsel kırılma noktalarını ve toplumsal dönüşümlerle ilişkisini birlikte irdeleyeceğiz.
Kadışehri’nin Bugünkü Nüfusu: Bir Sayıya Dönüşen Hikâye
2023 yılı itibarıyla Kadışehri ilçesinin nüfusu 10 612 olarak kayıtlıdır. ([Şehir Nüfusu][1]) Daha güncel olarak 2024 yılı verisi 10 080 olarak bildirilmektedir. ([Nüfusu][2]) Bu sayılar, yalnızca istatistik rakamları değil; uzun bir demografik yolculuğun sonucudur.
Geçmişten Gelen İzler: Tarım, Göç ve Demografi
Kadışehri, tarih boyunca İç Anadolu’nun tipik tarım‑hayvancılık merkezlerinden biri olmuştur. ([AtlasBig][3]) Geçmişte, köy ve küçük kasaba nüfusları oldukça yüksekti; örneğin 2007 yılında ilçenin nüfusu ~17 976 olarak kayıtlıdır. ([Vikipedi][4]) Ancak bu sayı, 2010’lardan sonra hızla düşmeye başlamış, 2019’da ~11 277’ye, 2022’de ~10 004’e gerilemiştir. ([Nüfusu][2])
Bu düşüşün arkasında birkaç önemli dönüşüm yer alıyor: kırsal yaşamdan kentlere göç, gençlerin eğitim ve iş imkânları için şehirleri tercih etmesi, tarımda mekanizasyonun artması ve nüfusun yaşlanması gibi faktörler.
Toplumsal Kırılma Noktaları ve Dönemsel Düşüşler
İki belirgin kırılma noktası göze çarpar: ilki 2000’ler başında başlayan kırsal nüfusun azalması. Şablon verilerine göre 2000 yılındaki ~23 317 kişilik nüfus 2007’ye kadar ~17 976’ya düşmüş durumda. ([Vikipedi][4]) Bu süreç, köyden kente göç ve tarım alanlarındaki daralma ile ilişkili.
İkincisi ise 2013 sonrası dönemde düşüş hızının artmasıdır. Örneğin 2012’de ~15 154 kayıtlıyken, 2013’te ~14 578, 2015’te ~12 768’e kadar inmiştir. ([Vikipedi][4]) Bu dönemde genç nüfusun yüksek oranda şehirlerce çekilmesi ve geride kalanların yaşlı nüfus olması söz konusudur.
Bugünün Kurduğu Paralellikler ve Geleceğe Bakış
Bugün, 10 000 civarındaki nüfus düzeyiyle Kadışehri, “küçülmüş ancak hâlâ yaşayan bir topluluk” profilindedir. Bu durum, tarımın hâlâ belli ölçüde var olduğu ama gençlerin şehirlerde iş aradığı bir yapıyı işaret eder. Örneğin, eğitim seviyesi, sosyal statü gibi veriler de ilçenin görece düşük genç nüfus oranına işaret ediyor. ([Endeksa][5])
Bu bağlamda, geçmişteki “yüksek nüfus – yoğun köy yaşamı” paradigmalarıyla bugünkü “azalan nüfus – yaşlanan toplum” gerçekliği arasında bir paralellik kurabiliriz. Köyden kente göç eden bir genç, İstanbul ya da Ankara’da iş bulurken, Kadışehri merkezde geride kalan yaşlı nüfus ve tarımcı aileler bugün farklı bir kaderi yaşıyor.
Sonuç: Rakamın Ötesinde Bir Hikâye
Özetle, Kadışehri’nin nüfusunun 2023 yılı itibarıyla yaklaşık 10 612 kişi, 2024 için ise ~10 080 civarında olduğunu söyleyebiliriz. Ancak bu sayının önemi yalnızca büyüklüğünde değil; altında yatan tarihsel dönüşümlerde, toplumsal kırılmalarda ve göçle değişen yaşam biçimlerinde yatıyor. İç Anadolu’nun bu küçük ilçesi bize “nüfus sadece sayı değildir” mesajını hatırlatıyor: Bir yörenin umutları, gençleri, göç edenleri ve geride kalanları hepsi bir arada…
Uygun görürseniz, bu yazıya grafiklerle nüfus değişimi görseli de ekleyebilirim.
[1]: “Kadışehri (District, Turkey) – Population Statistics, Charts, Map and …”
[2]: “Kadışehri Nüfusu Yozgat – nufusu.com”
[3]: “Kadışehri, Yozgat Nüfus ve Demografi Bilgileri, Haritaları ve …”
[4]: “Şablon:Türkiye ilçe nüfus/Yozgat/Kadışehri – Vikipedi”
[5]: “Yozgat Kadışehri Nüfusu, Eğitim Seviyesi, SES – Endeksa”